Keman Çeşitleri Ve İsimleri
Violin ailesinin en küçük ve en üst seviyede tonuna sahip olan üyesi keman, dört telli bir çalgıdır. Keman notaları, bu dört tel üzerinde; sol, re, la, mi şeklinde pesten tize doğru ilerlemektedir. Keman akordu bu dört ter üzerinde verilen notalara göre ölçülür ve ayarlanır. Keman çeşitleri, “arşe” adı verilen yay aracılığı ile çalınır. Arşe, gerçek veya yapay at kılı ve misinadan üretilebilmektedir.
İki farklı şekilde sınıflandırılan keman, farklı boyutlarda ve farklı kullanım formlarında bulunmaktadır. İlk sınıflandırma kemanın teknik yapısıyla ilgiliyken diğer sınıflandırma hem boyut farklılıklarını hem de ses çıkarma biçimlerini içeriyor. Ayrıca kullanım açısından büyük bir farklılık yaratmamasına karşın kullanılan materyal bakımından değişkenlik gösteren keman çeşitleri vardır. Bu sınıflandırma yalnızca kemanın üretildiği maddeye göre değişkenlik gösterir ve çoğunlukla kullanım süresi ve dayanıklılık için tercih edilen farklılıklardır.
Keman Ailesi
Keman ailesi 4 farklı yaylı çalgıdan oluşur. Bu çalgılar gerek boyut gerekse ses bakımından değişiklik göstermektedir. Keman ailesinin farklı isimlerle anılan bu çalgıları aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
- Kontrbas: Keman ailesinin en büyük üyesi olan kontrbas, yaklaşık 2 metrelik boy ve 60 cm’lik genişliğiyle ayakta çalmaya daha uygundur. Kontrbas, hem yayla hem de parmakla çalınabilmektedir.
- Çello: 1,2 metre boyutunda bulunan çello, oturarak çalınabilmektedir. Çello genellikle solo olarak çalınsa da TSM, jazz, pop, rock gibi müzik türleri içinde de orkestranın bir parçası olarak yer alabilmektedir.
- Viyola: Kemanın bir büyüğü olan viyola, 66 cm boyunda ve 41 / 44 cm gövde uzunluğunda bir enstrümandır. Oturarak çalmaya daha uygun bir çalgı olan viyola, kemana göre daha soft bir ses yapısına sahiptir.
- Keman: Ailenin en küçük ve en yaygın kullanıma alanına sahip üyesi olan keman, aynı zamanda kendi içinde en fazla boyut farkına sahip olan keman çeşididir. Keman genellikle ayakta ve omuza dayanarak çalınır.
Boyutuna Göre Keman Çeşitleri
Keman boyutları, kullanacak olan kişinin yaşına ve fiziksel özelliklerine göre değişkenlik göstermektedir. Temelde üç ayrı gruba ayrılan keman boyutları; tam keman, yarım keman ve çeyrek keman olarak değişmektedir. Keman boyutlarını aşağıdaki şekilde sınıflandırabiliriz:
- Onaltıda Bir Keman: 36 ile 40 cm arasında değişkenlik gösterir ve 3 ile 5 yaş arası çocuklar için uygundur.
- Sekizde Bir Keman: 45 ile 48 cm arasında değişkenlik gösterir ve 5*6 yaş aralığına hitap eder.
- Çeyrek Keman: 48 ile 53 cm arasında değişir ve 6-8 yaş aralığına hitap eder.
- Yarım Keman: 52 ile 56 cm arasında değişir ve 8-10 yaş aralığına hitap eder.
- Üç Çeyrek Keman: 55 ile 60 cm arasında değişir ve 10-12 yaş aralığına hitap eder.
- Tam Keman: 59 cm ve üzerinde olan kemanlardır 12 yaşın üzerine ve yetişkinlere hitap eder.
Kullanımına Göre Keman Çeşitleri
Keman çeşitleri, kullanım yerine göre ve organizasyona göre değişkenlik göstermektedir. Günümüzde keman müzikleri genellikle profesyonel alanlarda kullanılan akustik ve elektro kemanlar ile yapılır. En yalın halinden en profesyonel kullanım alanlarına kadar tercih edilen üç temel keman çeşidini aşağıdaki gibi sıralayabiliriz.
Klasik Keman Nedir?
Klasik keman, en saf haliyle cihaza ya da kabloya bağlanmadan kullanılan bir keman çeşididir. Bu noktada klasik kemanın, doğal sesi ile kullanıldığını söylemek gerek. Klasik kemanlar, el yapımı ya da fabrikasyon olarak üretilebilir ve farklı boyutlarda bulunabilir.
Akustik Keman Nedir?
Klasik kemanla tamamen aynı formda ama üzerine monte edilen ekolayzer aracılığı ile sesi hoparlöre aktarılan keman çeşididir. Klasik keman Akustik kemana dönüştürülebilir.
Elektro Keman Nedir?
Sistematik olarak klasik kemanla tamamen aynı özellikleri gösteren elektro keman, üzerine monte edilen bir manyetik aracılığı ile yüksek ses çıkarır. Elektro keman çoğunlukla büyük konserlerde ve kayıtlarda kullanılır.
Yapımına Göre Keman Çeşitleri
Yapımına göre keman çeşitleri, üretim koşulları ve maliyet bakımından farklılıklar göstermektedir. Bu sınıflandırmada kemanlar, üretimin elde ya da fabrikada yapılmasıyla değişkenlik gösterir. Fabrikasyon kemanlar genellikle seri üretim bandına dahil olan ve markaya göre kalite ve fiyatı belirlenen ürünlerdir. El yapımı kemanlar ise daha ziyade biricik ve tek olarak siparişe ya da stoka göre üretilir. Bu doğrulturda fiyatlandırmaları da farklıdır.
El Yapımı Keman
El yapımı keman, başından sonuna kadar usta ellerin üretime dahil olduğu ve genelde en doğal ve dayanıklı maddelerden üretilen keman çeşididir. Genellikle en maliyetli keman çeşidi olarak bilinen bu ürünler, bütün aşamalarıyla doğal ve geleneksel yöntemlerle üretilir. Özellikle de üretimini yapan ustaya göre de paha biçilen el yapımı kemanlar, fabrikasyon kemanlara göre daha iyi ve uzun süreli performans gösterirler.
Fabrikasyon Keman
Genellikle uygun fiyatlı ve ulaşılması daha kolay olan fabrikasyon kemanlar, bütün süreçleriyle fabrika makineleri tarafından seri üretim prensibi ile üretilir. Seri üretim mantığıyla paralel olarak bu tür kemanlar, daha ucuza mal edilebilmesi için ağaçtan değil kontrplaktan üretilir. Ayrıca bu ürünlerin yüzeyinde de yapay cila kullanılır. Fabrikasyon kemanlar, genellikle keman eğitimi için kullanılır. Genellikle başlangıç için en uygun seçenek olarak tercih edilir.
Keman Fiyatları
Keman fiyatları, tercih edilen kemana ve üretim şekline göre değişkenlik göstermektedir. Enstürman tercihi yapılırken yukarıda saydığımız kriterler göz önünde bulundurulur ve fiyatlar bu kriterlere göre belirlenir. Fiyatlar, genellikle fabrikasyon kemanlar için daha uygun olurken el yapımı kemanlar bazı özel durumlarda oldukça yüksek fiyatlara satılır. Örneğin tanınmış bir ustanın ürettiği el yapımı keman piyasa geneline göre en yüksek fiyatlı ürün olabilir. Keman satın almadan önce yazımızdaki kriterlere ve web sitemizdeki keman modellerine göz atabilirsiniz.
Sık Sorulan Sorular
Kemana kaç yaşında başlanır?
Genellikle olağanüstü durumlar dışında 7 -8 ve daha üstü yaşlarda kemana başlanabilir.
Keman satın alırken nelere dikkat etmek gerekir?
Keman satın alırken öncelikle kullanım alanına ve kullanacak kişiye göre değerlendirme yapılır. El yapımı kemanlar ve genellikle profesyonel alanlarda kullanılan elektro ve akustik kemanlar genellikle ustalaşmış kullanıcıların tercihidir ve maliyeti yüksektir. Bu nedenle yeni başlayanlar için klasik keman idealdir.
Keman müzikleri nelerdir?
Keman genellikle batı müzikleri için kullanılan bir enstrüman olmakla birlikte farklı alanlarda da kullanılır. Kemanın en çok kullanıldığı müzikler; jazz, klasik, TSM gibi geleneksel müzik türleridir.